Ginekomastia, czyli przerost gruczołu piersiowego, to wstydliwy problem, z którym zmaga się wielu mężczyzn. Jedną z podstawowych przyczyn jego występowania jest stosowanie androgennych środków dopingowych, czyli sterydów. Dlaczego tak się dzieje? Jak leczyć ginekomastię posterydową?

Czym jest ginekomastia?

Ginekomastia to powiększenie męskich gruczołów piersiowych, występujące jedno- lub dwustronnie, na skutek nadmiernego rozrostu tkanki gruczołowej, włóknistej lub tłuszczowej. Przypadłość ta dotyka mężczyzn w różnym wieku – od okresu pokwitania do andropauzy.

U chłopców w wieku 14-16 lat ginekomastia pojawia się na skutek przejściowych zaburzeń hormonalnych, związanych z okresem dojrzewania (wzrost poziomu estradiolu w organizmie) i jest uznawana za zjawisko fizjologiczne. U dorosłych mężczyzn przerost gruczołu piersiowego może być spowodowany przez nadwagę lub otyłość (mówimy wówczas o lipomastii, czyli tak zwanej ginekomastii rzekomej), choroby endokrynologiczne, nadużywanie alkoholu, zaburzenia pracy nerek lub wątroby, a także przez stosowanie androgennych środków dopingujących.

Ginekomastia jako skutek uboczny przyjmowania sterydów

Czynnikiem hormonalnym, który wpływa na rozrost gruczołów piersiowych – zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn – jest wzrost poziomu estradiolu we krwi. Hormon ten uznawany jest za najaktywniejszy ze wszystkich estrogenów (żeńskich hormonów płciowych). W przypadku mężczyzn estradiol jedynie w około 10% produkowany jest w jądrach. Pozostała jego ilość powstaje na skutek przemian testosteronu i androstendionu (męskich hormonów płciowych).

Jaki ma to związek ze sterydami? Przecież środki przyjmowane przez sportowców bazują na androgenach, czyli męskich hormonach płciowych… Jak wspomnieliśmy wcześniej, zdecydowana większość estradiolu produkowana jest z androgenów, które łącząc się z enzymem aromatazą, przekształcane są w hormony żeńskie. Wystarczy, że w krwi mężczyzny znajdzie się zbyt duża ilość testosteronu lub innych androgenów – aromataza wychwyci „nadprogramowe” męskie hormony i przekształci je w estradiol.

Powyższy mechanizm sprawia, że podczas stosowania sterydów, często osiągany jest efekt odwrotny od zamierzonego. W krwi zawodników obserwuje się równie wysoki poziom androgenów, co hormonów żeńskich. Skutki? Ginekomastia, nagromadzenie tkanki tłuszczowej wokół bioder czy pośladków, oligospermia, a nawet impotencja.

Przyjmuje się, że ginekomastia to problem, z którym zmaga się nawet co 3. mężczyzna, sięgający po sterydy. Czasem zdarza się, że rozrost gruczołu piersiowego na skutek stosowania środków androgenowych, przebiega powoli, a jego pierwsze objawy (wrażliwość, ból brodawek sutkowych) mogą zostać niezauważone. Częściej zmiany zachodzą jednak dynamicznie, nie pozwalając na szybką reakcję.

Pojawienie się ginekomastii u mężczyzny zażywającego środki dopingowe jest wskazaniem do niezwłocznej kontroli endokrynologicznej lub andrologicznej – zwłaszcza jeżeli zmianom towarzyszą inne objawy, np. powiększenie jąder, impotencja.

UWAGA! Nie należy ukrywać przed lekarzem faktu przyjmowania sterydów – znacznie utrudni to postawienie prawidłowej diagnozy i obniży skuteczność leczenia!

Podstawą leczenia ginekomastii posterydowej jest przyjmowanie leków hormonalnych. Jeżeli problem jest jednak bardzo zaawansowany, przerośnięty gruczoł piersiowy, można usunąć jedynie dzięki ingerencji chirurgicznej np zabieg liposukcji klatki piersiowej. Zobacz opis zabiegu – usuwanie ginekomastii. Nie obawiaj się wizyty u chirurga, ponieważ zabieg usuwania ginekomastii u mężczyzn jest dość powszechnie stosowany, a efekty zabiegu są widoczne od razu. Zabieg jest bezbolesny i trwa około jednej godziny.